ذوب یخ‌های قطب جنوب؛ حافظ جریان‌های اقیانوسی

به گزارش پایگاه علمی خبری دانه، وبسایت علمی New Scientist به تازگی گزارشی از پژوهش‌ها درباره ذوب یخ گرینلند منتشر کرد که براساس نتایج انتظار می‌رود ذوب سریع یخ‌های قطب جنوب به حفظ جریان حیاتی اقیانوس کمک کند.
در این گزارش آمده است: انتظار می‌رود ذوب یخ گرینلند جریان آب گرم سطحی از مناطق استوایی به سمت شمال اروپا (Atlantic Meridional Overturning Circulation- AMOC) را کند یا حتی متوقف کند، اما تحقیقات نشان می‌دهد که فروپاشی یخچال غرب قطب جنوب در برخی شرایط می‌تواند از توقف آن جلوگیری کند. در حالی که آب ذوب‌شده از غرب قطب جنوب می‌تواند این جریان حیاتی را حفظ کند، این موضوع کافی نخواهد بود تا از تغییرات بزرگ اقلیمی جلوگیری شود. جریان (AMOC) همچنان حدود ۶۰ درصد کاهش خواهد یافت و بازگشت کامل آن حدود سه هزار سال طول می‌کشد.
ساشا سینت(Sacha Sinet)، پژوهشگری از دانشگاه (Utrecht) در این باره می‌گوید: تمایل دارم بگویم خیلی سریع نگویید که (AMOC) در حال فروپاشی است. اما یافته‌های من تغییر زیادی در آنچه در قرن آینده رخ خواهد داد ایجاد نمی‌کند. احتمالاً شما زنده نخواهید بود تا ببینید آیا (AMOC) با آب ذوب‌شده غرب قطب جنوب تثبیت شده یا نه.
در این گزارش شرحی بر آب گرم سطحی از مناطق استوایی به سمت شمال اروپا یا (AMOC) آمده است. (AMOC) سیستمی از جریان‌های اقیانوسی است که آب گرم سطحی را از مناطق استوایی به سمت شمال اروپا می‌برد، جایی که این آب خنک شده و فرو می‌رود و سپس به سمت جنوب، به قطب جنوب جریان پیدا می‌کند. این جریان حدود ۱.۲ پتاوات(هر پتاوات معادل یک میلیون میلیارد وات است) انرژی گرمایی منتقل می‌کند و اروپا را بسیار گرم‌تر از مناطق هم‌عرض مانند لابرادور یا سیبری نگه می‌دارد. اما آب سبک و تازه حاصل از ذوب یخ گرینلند می‌تواند فرورفتن آب شور و متراکم (AMOC) را مختل کند و جریان را کند سازد. اگر (AMOC) فرو بریزد، سرمای زمستان در شمال اروپا می‌تواند تقریباً به منفی ۵۰ درجه سانتی‌گراد برسد.
تحقیقات اخیر نشان داد حتی اگر تا سال ۲۰۷۵ به انتشار صفر خالص برسیم و سپس دی اکسید کربن از جو حذف شود، خطر فروپاشی نهایی (AMOC) هنوز حدود ۲۵ درصد خواهد بود. یک مطالعه پیش‌بینی کرد این جریان ظرف چند دهه متوقف می‌شود، در حالی که مطالعه‌ای دیگر نشان داد بادهای قطب جنوب این جریان را در حالت ضعیف حفظ می‌کنند.
در ادامه این گزارش به پژوهش‌ها از تاثیر ذوب یخ غرب قطب جنوب بر این جریان اشاره شد. ذوب یخچال غرب قطب جنوب در دهه‌های اخیر شتاب گرفته است و برخی تحقیقات احتمال فروپاشی کامل آن را مطرح کرده‌اند. با این حال، تأثیر دقیق این ذوب بر این جریان هنوز مشخص نیست.
طبق شبیه‌سازی‌های سینت و همکارانش، زمان‌بندی ذوب بسیار مهم است. اگر جریان آب ذوب‌شده قطب جنوب هم‌زمان با ذوب گسترده یخ گرینلند برسد، تنها باعث تسریع توقف این جریان خواهد شد. اما اگر آب قطب جنوب حدود ۱۰۰۰ سال قبل از اوج ذوب گرینلند برسد، اینجریان برای چند صد سال ضعیف می‌شود و سپس طی سه هزار سال بعد بهبود پیدا می‌کند. در حالی که در همه سناریوها (AMOC) نهایتاً بازیابی شد، این ذوب زودهنگام قطب جنوب از فروپاشی کامل جلوگیری کرد و روند بازگشت جریان را سرعت بخشید. دلیل احتمالی این است که با تجمع آب سبک و تازه در اطراف گرینلند، فرورفتن آب متراکم و شور (AMOC) به سمت جنوب منتقل می‌شود و جریان پس از کاهش ذوب آب از قطب جنوب دوباره قدرت می‌گیرد.
در پایان این پژوهش لوئیز سیم (Louise Sime)، پژوهشگری از دانشگاه British Antarctic ، در این باره می گوید: فکر نمی‌کنم تا قبل از این مطالعه می‌دانستیم که این امکان وجود دارد که تغییرات در قطب جنوب بتواند تا این حد بر پیامدهای ذوب یخچال‌های گرینلند، روی جریان اقیانوسی آتلانتیک شمالی تاثیر بگذارد.
با این حال، او تأکید می‌کند که این ارتباط باید با مدل‌های پیچیده‌تر بررسی شود، زیرا این مطالعه اثرات بازخورد احتمالی، مانند تغییر الگوهای باد که می‌تواند یخ دریا را گسترش دهد، در نظر نگرفته است. حتی اگر ذوب شدید غرب قطب جنوب مانع فروپاشی (AMOC) شود، باز هم می‌تواند تا سه متر افزایش سطح دریا ایجاد کند و شهرهای ساحلی را غرق کند.
استفان رهمستورف (Stefan Rahmstorf)، پژوهشگری از دانشگاه (Potsdam) در واکنش به این پژوهش‌ها می‌گوید: متأسفانه، این تسلی‌بخش نیست که یک فاجعه ممکن است خطر فاجعه دیگر را کاهش دهد.