معمای کووید طولانی و سناریوی عفونتهای همزمان
نگاه تازه به کووید طولانی، فراتر از خود ویروس کرونا
برای بسیاری از افرادی که با کووید طولانی زندگی میکنند، مشکلات مداومی مانند تنگی نفس، خستگی و مه مغزی همچنان توضیحناپذیر باقیمانده است. اکنون گروهی از میکروبشناسان برجسته معتقدند که شاید به سرنخ مهمی دستیافته باشند.
به باور آنان، در برخی افراد، علائم کووید طولانی ممکن است ناشی از عفونتهای دیگری باشد که همزمان با (SARS-CoV-2) رخ میدهند.
به گزارش پایگاه علمی خبری دانه، یک مقاله مروری که توسط ۱۷ متخصص، از جمله پژوهشگران «راتگرز هلث»، در مجله eLife منتشر شده، نشان میدهد عفونتهای همزمانی که پیش از ابتلا به کووید یا در جریان آن ایجاد شدهاند، میتوانند در شکلگیری علائم طولانیمدت نقش داشته باشند.
شواهد روبهافزایش از نقش پاتوژنهای دیگر
کووید طولانی تاکنون تا ۴۰۰ میلیون نفر در سراسر جهان را تحتتأثیر قرار داده و میتواند از اختلالات خفیف تا ناتوانی شدید را در بر بگیرد. این وضعیت ممکن است مغز، قلب، ریهها و دستگاه گوارش را درگیر کند. باوجود شیوع گسترده، هنوز درمان تأییدشدهای وجود ندارد؛ زیرا علت اصلی آن به طور دقیق مشخص نیست.
این مرور علمی با گردآوری یافتههای موجود و دیدگاههای تخصصی، ایدهای را برجسته میکند که تاکنون کمتر موردتوجه بوده است: عفونتهایی غیر از خود ویروس کرونا ممکن است از عوامل مهم کووید طولانی باشند.
فعالسازی مجدد ویروس اپشتین – بار؛ مظنون اصلی
یکی از قویترین شواهد به ویروس اپشتین – بار (EBV) مربوط میشود؛ ویروسی که عامل بیماری مونونوکلئوز است. حدود ۹۵ درصد بزرگسالان حامل (EBV) بهصورت نهفته هستند و این ویروس معمولاً خاموش باقی میماند، مگر آنکه یک چالش ایمنی مانند کووید باعث فعالشدن دوباره آن شود.
در یکی از مطالعات اولیه، پژوهشگران گزارش دادند که دو سوم افراد مبتلا به کووید طولانی نشانههایی از فعالیت اخیر (EBV) داشتند و کسانی که علائم بیشتری داشتند، سطح پادتَن بالاتری نشان میدادند. مطالعات بعدی نیز فعالشدن (EBV) را با ویژگیهای شناختهشده کووید طولانی، از جمله خستگی و مشکلات شناختی، مرتبط دانستند.
سل و اختلال سیستم ایمنی
پاتوژن دیگری که توجه پژوهشگران را جلب کرده، سل (TB) است. حدود یکچهارم جمعیت جهان حامل سل نهفته هستند. شواهد نشان میدهد کووید ممکن است سلولهای ایمنیای را که معمولاً سل را مهار میکنند کاهش دهد و خطر فعالشدن آن را بالا ببرد. این ارتباط حتی میتواند دوطرفه باشد؛ زیرا سل نیز ظاهراً قادر است پیامدهای کووید را وخیمتر کند.
اهمیت زمانبندی عفونتها
پژوهشگران تأکید میکنند که زمان وقوع عفونتها اهمیت زیادی دارد.
- عفونتهایی که پیش از کووید رخ دادهاند ممکن است سیستم ایمنی را تضعیف کرده باشند.
- عفونتهای حین بیماری حاد کووید میتوانند آسیب بافتی را تشدید کنند.
- عفونتهایی که پس از بهبودی ایجاد میشوند ممکن است از اختلالات ایمنی باقیمانده پس از کووید سوءاستفاده کنند.
افزایش جهانی بیماریها و ایده «سرقت ایمنی»
به گفته نویسندگان، ۴۴ کشور افزایش ده برابری دستکم ۱۳ بیماری عفونی را نسبت به پیش از همهگیری گزارش کردهاند. یکی از مفاهیمی که در این مقاله مطرح میشود، «سرقت ایمنی» است؛ ایدهای که بر اساس آن، یک دوره کووید حاد ممکن است افراد را نسبت به سایر عفونتها آسیبپذیرتر کند.
اگر نقش عفونتهای همزمان در کووید طولانی تأیید شود، درمانهای موجود میتوانند بالقوه مفید باشند. آنتیبیوتیکها و داروهای ضدویروسی فعلی ممکن است برای هدفگرفتن عفونتهای زمینهای خاص باز کاربردی شوند و کارآزماییهای بالینی میتوانند بررسی کنند که آیا درمان این عفونتها علائم کووید طولانی را بهبود میبخشد یا نه.
فرضیهای که هنوز به اثبات نیاز دارد
پژوهشگران هشدار میدهند که این دیدگاه همچنان مقدماتی است. اگرچه ارتباطاتی که مطرح میکنند از نظر زیستی معقول به نظر میرسند، اما هنوز اثبات نشدهاند و هیچ رابطه علّی قطعی میان هیچ عفونت همزمانی و کووید طولانی تأیید نشده است.
ماریا لورا جنارو، میکروبشناس دانشکده پزشکی نیوجرسیِ دانشگاه راتگرز و رئیس کارگروه میکروبشناسی ابتکار ملی آمریکا (NIH) برای پژوهش کووید طولانی، میگوید:
«همه این جمله را بارها شنیدهاند، اما تکرارش ضروری است: همبستگی به معنای علیت نیست.»
او میافزاید که آزمودن این فرضیه به مطالعات اپیدمیولوژیک بزرگ و پژوهشهای حیوانی نیاز دارد؛ کاری که به دلیل نبود مدلهای حیوانی قابلاعتماد برای کووید طولانی، دشوار است.
گسترش دامنه جستوجو برای پاسخها
نویسندگان امیدوارند یافتههایشان تحقیقات بیشتری را درباره نقش عفونتهای همزمان در کووید طولانی برانگیزد. اگرچه این مقاله راهحل فوری برای افرادی که هماکنون با علائم طولانیمدت دستوپنجه نرم میکنند ارائه نمیدهد، پژوهشگران معتقدند درمان مؤثر ممکن است مستلزم نگاه فراتر از خود ویروس کرونا باشد.
