عضله بیشتر، چربی پنهان کمتر؛ مغز جوان
دانشمندان دریافتهاند که چربی احشاییِ عمیق میتواند روند پیر شدن مغز را تسریع کند، در حالی که توده عضلانی اثر محافظتی دارد.
به گزارش پایگاه علمی خبری دانه، طی گزارشی از انجمن رادیولوژی آمریکای شمالی (RSNA)، پژوهشهای جدید نشان میدهد افرادی که عضله بیشتری دارند و چربی شکمی عمیق کمتری در بدنشان ذخیره شده، مغزهایی دارند که از نظر زیستی جوانتر به نظر میرسد.
پژوهشگران گزارش کردهاند افرادی که توده عضلانی بیشتر و نسبت چربی احشایی به عضله کمتری دارند، نشانههایی از سن زیستی پایینترِ مغز نشان میدهند. این نتیجه متعلق به مطالعهای است که هفته آینده در نشست سالانه انجمن رادیولوژی آمریکای شمالی (RSNA) ارائه خواهد شد. چربی احشایی، چربیای است که در عمق شکم و اطراف اندامهای مهم داخلی ذخیره میشود.
«بدنی سالمتر با عضله بیشتر و چربی پنهان شکمی کمتر، احتمال بیشتری دارد که مغزی سالمتر و جوانتر داشته باشد»، دکتر سایرس راجی، نویسنده ارشد مطالعه و استاد رادیولوژی و نورولوژی در موسسه رادیولوژی مالینکرود در دانشکده پزشکی دانشگاه واشنگتن در سنتلوئیس میگوید. «مغز سالمتر، به نوبه خود، خطر ابتلا به بیماریهای مغزی آینده مانند آلزایمر را کاهش میدهد.»
MRI چگونه سن مغز و ترکیب بدن را اندازه میگیرد؟
سن مغز تخمینی از میزان «جوان یا پیر به نظر رسیدن» مغز از نظر زیستی است و بر اساس ساختار مغز در اسکن MRI تعیین میشود. MRI کل بدن میتواند توده عضلانی را اندازه بگیرد و این یک شاخص مهم برای کاهش ناتوانی و تقویت سلامت کلی است. تخمین سن مغز از روی اسکنهای ساختاری، همچنین میتواند درباره عوامل خطر آلزایمر، از جمله کاهش عضله، اطلاعاتی به ما بدهد.
دکتر راجی میگوید: «در حالی که همه میدانند با افزایش سن تقویمی، عضله کاهش و چربی پنهان شکمی افزایش مییابد، این پژوهش نشان میدهد همین شاخصهای سلامت با روند پیر شدن مغز نیز مرتبط هستند. این دادهها نشان میدهند که میزان عضله و چربی در بدن، شاخصهای مهمی برای سلامت مغز هستند که از طریق سن زیستی مغز قابل پیگیریاند.»
جزئیات مطالعه: تصویربرداری، تحلیل هوش مصنوعی و مشخصات شرکتکنندگان
این مطالعه روی ۱۱۶۴ بزرگسال سالم (۵۲٪ زن) در چهار مرکز پژوهشی انجام شد و از MRI کل بدن استفاده کرد. میانگین سن تقویمی شرکتکنندگان ۵۵٫۱۷ سال بود. تصویربرداری شامل توالی پالس MRI نوع T1 بود که در آن چربی روشن و مایع تیره دیده میشود و امکان مشاهده واضح عضله، چربی و بافت مغز را میدهد. یک الگوریتم هوش مصنوعی حجم عضله، میزان چربی احشایی (چربی پنهان شکمی)، چربی زیرپوستی (چربی زیر پوست) و سن تخمینی مغز را اندازهگیری کرد.
دادهها نشان داد افرادی که نسبت چربی احشایی به عضله بیشتری داشتند، سن مغزی بالاتری داشتند. چربی زیرپوستی هیچ ارتباط معناداری با سن مغز نداشت.
راجی گفت: «افرادی که عضله بیشتری داشتند، مغزهایی جوانتر داشتند؛ در حالی که افرادی که نسبت به عضلهشان چربی پنهان شکمی بیشتری داشتند، مغزهایی پیرتر داشتند. چربی زیر پوست ارتباطی با پیر شدن مغز نداشت. خلاصه اینکه عضله بیشتر و نسبت کمتر چربی احشایی به عضله، با مغزی جوانتر ارتباط داشت.»
پیامدهای سلامت، پیشگیری و مداخلات آینده
به گفته دکتر راجی، تمرکز روی ساختن عضله و کاهش چربی احشایی، اهدافی واقعبینانه و قابل انجام هستند. MRI کل بدن و تخمین سن مغز با کمک هوش مصنوعی میتوانند معیارهای دقیقی برای برنامههایی فراهم کنند که قصد دارند چربی احشایی را کاهش و عضله را حفظ یا افزایش دهند.
او همچنین تأکید کرد که نتایج، ارتباط تنگاتنگ میان سلامت جسمی و سلامت مغز را برجسته میکند.
«این پژوهش فرضیههای رایج درباره ارتباط شاخصهای بدنی با سلامت مغز را تأیید کرده و زمینهای فراهم میکند تا این شاخصها در کارآزماییهای آیندهِ مداخلات و درمانهای متابولیک گوناگون وارد شوند.»
این یافتهها درباره داروهای لاغری GLP-1 چه معنایی دارند؟
داروهای رایج کاهش وزن از گروه GLP-1(گروهی از داروها که بطور معمول برای درمان دیابت نوع دو و کاهش وزن استفاده میشود. این داروها با تقلید از عملکرد هرمون GLP-1 در بدن عملمیکنند که به تنظیم قند خون واشتها کمک میکند.)، مانند اوزمپیک، در کاهش چربی بدن موثرند اما ممکن است باعث کاهش عضله نیز بشوند. دکتر راجی میگوید یافتههای این مطالعه میتواند به توسعه درمانهای نسل بعد کمک کند؛ درمانهایی که چربی احشایی را بیشتر از چربی زیرپوستی کاهش داده و همزمان عضله را حفظ کنند.
او توضیح میدهد: «کم کردن چربی(بهویژه چربی احشایی) در حالی که حجم عضله حفظ شود، بهترین اثر را بر روند پیر شدن مغز و سلامت مغز دارد. به همین دلیل مطالعه ما میتواند به طراحی درمانهای آینده کمک کند؛ درمانهایی که از MRI برای اندازهگیری چربی، عضله و سن مغز استفاده میکنند تا بهترین دوز و بهترین نتیجه برای بدن و مغز حاصل شود.»
