تله درآمد متوسط، چالشی است که بسیاری از کشورها در مسیر توسعه با آن روبرو می‌شوند. این پدیده به وضعیتی گفته می‌شود که در آن یک کشور به دلیل موانع ساختاری و سیستمی، نتواند از سطح درآمد متوسط فراتر رفته و به جمع کشورهای توسعه‌یافته بپیوندد.
وجود فساد، بی‌عدالتی، ناکارآمدی نظام حکمرانی، نبود زیرساخت‌های مناسب و ناکافی بودن سرمایه‌گذاری در آموزش و پژوهش از جمله موانع ساختاری هستند که مانع از رشد اقتصادی پایدار می‌شوند. همچنین اقتصاد دولتی بسته، کمبود نوآوری و وابستگی به منابع طبیعی از عوامل دیگر تله درآمد متوسط است.
دکتر محمد نبی شهیکی تاش، معاون فناوری و نوآوری وزارت علوم تحقیقات، فناوری و نوآوری درسخنرانی مراسم تجلیل ازپژوهشگران و فناوران برگزیده دانشگاه شهید بهشتی ضمن اشاره به نظریه‌ی دام درآمد متوسط به نقش نوآوری و فناوری و تجربه‌ی برخی از کشورها در خروج از تله درآمدی متوسط اشاره نمودند و به نقش ساختار آموزشی، هزینه کرد در تحقیق و توسعه (R&D) و توسعه در فناوری‌های عمیق و خروج برخی کشورها از تله درآمدی متوسط اشاره نمودند.
کشورهایی که توانسته‌اند از سطح درآمد متوسط عبور کنند، به خوبی دریافته‌اند که انباشت سرمایه، بهینه‌سازی منابع انسانی و طبیعی و ایجاد نهادهای مناسب، نقش کلیدی در توسعه اقتصادی دارند. در این کشورها، نوآوری و فناوری سهم قابل توجهی در رشد اقتصادی داشته است. تبدیل دانش به فناوری‌های پیشرفته و ایجاد پیچیدگی اقتصادی در حوزه‌های فناوری بالا، از جمله عواملی است که به این کشورها کمک کرده است تا به جایگاه کنونی دست یابند.
افزایش رقابت در عرصه فناوری موجب شده است که دانشگاه‌ها نیز رویکرد خود را تغییر دهند و به جای تمرکز صرف بر آموزش، به پژوهش و نوآوری نیز توجه کنند. پیوند دانشگاه‌ها با زیست‌بوم نوآوری و ظهور فناوری‌های نوین، منجر به ایجاد رشته‌های جدید و تغییر پارادایم‌های آموزشی شده است. امروزه، مهارت‌های مورد نیاز نیروی کار به شدت تغییر کرده است و دانشگاه‌ها باید خود را با این تغییرات وفق دهند.
برای ایجاد یک بستر قوی و پایدار برای نوآوری، نیازمند دانشگاه‌هایی هستیم که با صنعت و جامعه تعامل نزدیکی داشته باشند. مفهوم نوآوری باز به این معناست که دانشگاه‌ها باید با شرکت‌های دانش‌بنیان، سرمایه‌گذاران و سایر بازیگران اکوسیستم نوآوری همکاری کنند. دانشگاه‌های کارآفرین، به فرهنگی نیاز دارند که نیروی انسانی را به عنوان اصلی‌ترین عامل توسعه ارزش افزوده در کشور تلقی کنند.
