وبسایت علمی نیچر (Nature) در گزارشی تازه به تاریخ 13 آذر ماه مینویسد: مشاوران واکسن در آمریکا این هفته تمرکز خود را روی ترکیبات کمتر شناختهشده میگذارند. این ترکیبات کمتر شناختهشده که برای اثربخشی بسیاری از واکسنها ضروریاند، (adjuvants) نام دارد. به گزارش پایگاه علمی خبری دانه، آدجوانتها موادی هستند که به برخی واکسنها اضافه میشوند تا پاسخ ایمنی بدن را تقویت کنند و واکسنها را مؤثرتر کنند. ادجوانتها در واقع موادیاند که توان واکسن را برای ایجاد ایمنی پایدار علیه بیماریهای عفونی افزایش میدهند.
حال در نشست این هفته کمیته مشورتی اقدامات ایمنسازی (ACIP) در آمریکا قرار است درباره آلومینیوم گفتگو کنند؛ آلومینیوم ادجوانتی است که بهطور گسترده در واکسنهای دیفتری، کزاز و هپاتیت B و موارد دیگر استفاده میشود و طی یک قرن گذشته، صدها میلیون نفر واکسنهایی دریافت کردهاند که مقدار کمی آلومینیوم در نقش ادجوانت داشتهاند. براساس این گزارش پژوهشگران همزمان تلاش میکنند ادجوانتهای تازهای بسازند که بتوانند نوع خاصی از پاسخ ایمنی موردنیاز برای مقابله با پاتوژنهای مشخص را تحریک کنند. چنین ادجوانتهایی میتوانند برای نسل بعدی واکسنها علیه بیماریهایی مانند سل و مالاریا، و همچنین ویروسهایی مثل HIV حیاتی باشند.
دارل ایروین (Darrell Irvine)، ایمونولوژیست واکسن در موسسه تحقیقاتی اسکریپس (Scripps Research Institute) در کالیفرنیا میگوید: اینها مسائل بزرگ سلامت جهانی هستند و ادجوانتها احتمالاً بخشی از راهحل خواهند بود.
کمککنندههای کوچک واکسنها
ادجوانتها از راههای مختلفی عمل میکنند. برخی از آنها باعث ایجاد سطح پایینی از التهاب در محل تزریق میشوند و با این کار، جذب سلولهای ایمنی به محل را افزایش میدهند و باعث میشوند این سلولها مدت بیشتری همانجا بمانند. برخی دیگر اختصاصیتر عمل میکنند و مسیرهای سیگنالدهی مولکولی را در انواع خاصی از سلولهای ایمنی فعال میکنند. آلومینیوم در دسته اول قرار میگیرد و ویژگی تقویتکننده آن در واکسنها بیش از یک قرن است که شناخته شده است. دههها استفاده و بررسیهای دقیق مقرراتی نشان دادهاند که فواید آلومینیوم در ادجوانتها بهمراتب بیشتر از هرگونه خطر احتمالی آن است. مارکو کاوالری (Marco Cavaleri)، رئیس بخش تهدیدهای سلامت عمومی در آژانس دارویی اروپا (European Medicines Agency) در آمستردام، میگوید این موضوع کاملاً ثابت شده است. با این حال، رابرت فرنسیس کندی جونیور ، وزیر بهداشت آمریکا که مدتهاست علیه واکسنها فعالیت میکند، ادعا کرده که ادجوانتهای آلومینیوم با اوتیسم و آلرژیهای غذایی مرتبطاند. در ماه ژوئیه، پژوهشگران دانمارکی مطالعهای روی بیش از یک میلیون کودک منتشر کردند که هیچ ارتباطی نشان نداد؛ او خواستار پسگرفتن مقاله شد، اما ژورنال نپذیرفت.
طی این گزارش وبسایت نیچر، مشاوران کمیته مشورتی اقدامات ایمنسازی (ACIP) که وزیر بهداشت آمریکا پیشتر آنها را تعیین کرد این هفته موضوع را به بحث میگذارند و هرگونه اجبار به حذف آلومینیوم میتواند شوکی جدی به سیستم وارد کند.
به گفته رئا کولر (Rhea Coler) پژوهشگر بیماریهای عفونی در در دانشگاه واشینگتن، در دهههای اخیر ادجوانتها به بخشی ضروری از واکسنها تبدیل شدهاند؛ زیرا سازندگان واکسن از استفاده از پاتوژنهای مرده یا تضعیفشده فاصله گرفتهاند. استفاده از کل پاتوژنها خطر عوارض سمی را بالا میبرد، پس اکنون واکسنها معمولاً فقط چند جزء مشخص از پاتوژن را شامل میشوند؛ اما چنین واکسنهایی پاسخ ایمنی ضعیفتری ایجاد میکنند و همین، نقش ادجوانتها را مهمتر میکند.
