آلودگی نوری، دشمن پنهان سلامت قلب
پژوهشگران بوستون دریافتند که قرار گرفتن در معرض نور مصنوعی در شب، با افزایش فعالیت استرسزای مغز و التهاب در سرخرگها مرتبط است. عواملی که نشانگر افزایش خطر بیماریهای قلبی هستند.
به گزارش پایگاه علمی خبری دانه، به نقل از سایت sciencedaily، نور مصنوعی در شب ظاهراً موجب ایجاد استرس در مغز و التهاب در سرخرگها میشود و در نتیجه خطر ابتلا به بیماریهای قلبی را افزایش میدهد. پژوهشگران میگویند حتی افزایش اندک نور در شب نیز میتواند پیامدهای بلندمدت برای سلامت قلب داشته باشد.
نور شب و سلامت قلب
تحلیل اولیهای که قرار است در نشست علمی انجمن قلب آمریکا ۲۰۲۵ ارائه شود، (در این نشست به تازهترین یافتهها و پیشرفتها در علم قلب و عروق میپردازند.) نشان داده است که افزایش نور مصنوعی شبانه با افزایش سیگنالهای استرس مغزی، التهاب در عروق خونی، و خطر بیشتر بیماریهای قلبی همراه است.
پژوهشگران نور مصنوعی در شب(یا همان آلودگی نوری شبانه)را پدیدهای تقریباً جهانی در محیطهای شهری مدرن توصیف کردند. این پژوهش، که برای نخستینبار از تصویربرداری مغزی و دادههای ماهوارهای در کنار هم استفاده کرده است، مسیری زیستی را ترسیم میکند که ممکن است روشنایی شبانه را به افزایش خطر بیماریهای قلبی پیوند دهد.
دکتر شِیدی اَبواحشم (Shady Abohashem)، سرپرست پژوهش و مدیر کارآزماییهای تصویربرداری قلبی PET/CT در بیمارستان عمومی ماساچوست و استاد دانشگاه هاروارد گفت:
«میدانیم که عواملی مانند آلودگی هوا و صدا میتوانند از طریق ایجاد استرس در اعصاب و عروق، منجر به بیماریهای قلبی شوند. آلودگی نوری نیز بسیار شایع است، اما هنوز نمیدانیم دقیقاً چگونه بر قلب اثر میگذارد.»
تمام شرکتکنندگان در این پژوهش تحت اسکن PET/CT قرار گرفتند. روشی که در بیمارستان محل کار دکتر ابواحشم بهطور معمول انجام میشود. او توضیح داد:
«در این نوع تصویربرداری، بخش CT جزئیات دقیق ساختار بدن را نشان میدهد، در حالی که بخش PET فعالیت متابولیک بافتها را آشکار میکند. ترکیب این دو امکان اندازهگیری همزمان فعالیت استرس در مغز و التهاب سرخرگی را فراهم میسازد.»
هرچه نور بیشتر، خطر بیشتر
پژوهش به این صورت طراحی شده بود که دادهها از پروندههای پزشکی جمعآوری شد و دو متخصص قلب، بدون اطلاع از جزئیات دیگر شرکتکنندگان، آن را ارزیابی کردند.
(سوابق سلامت ۴۶۶ فرد بزرگسال (۴۳٪ مرد) با میانگین سنی ۵۵ سال. از این میان، ۸۹.۷٪ سفیدپوست و ۱۰.۳٪ غیرسفیدپوست جمعآوری شد. همهی شرکتکنندگان بین سالهای ۲۰۰۵ تا ۲۰۰۸ در بیمارستان عمومی ماساچوست تحت اسکن PET/CT قرار گرفته بودند.)
میزان نور شبانه در محل سکونت هر فرد اندازهگیری شد، و همزمان سیگنالهای استرس مغزی و نشانههای التهاب عروقی در اسکنها ارزیابی گردید.
هر افزایش معنادار در میزان نور مصنوعی شبانه، با ۳۵ درصد افزایش خطر بیماری قلبی در پنج سال و ۲۲ درصد افزایش خطر در ده سال همراه بود. این ارتباطها حتی پس از در نظر گرفتن عوامل خطر کلاسیک مانند وضعیت اجتماعی یا آلودگی صوتی نیز پابرجا ماند.
خطر بیماریهای قلبی در افرادی که در مناطق دارای تنشهای محیطی یا اجتماعی بیشتر زندگی میکردند (مثل ترافیک سنگین یا درآمد پایین محله) بالاتر بود.
در دورهی پیگیری ۱۰ ساله(از سالهای ۲۰۰۵ تا ۲۰۰۸ تا پایان سال ۲۰۱۸)، ۱۷ درصد از شرکتکنندگان دچار بیماریهای عمدهی قلبی شدند.
مسیرهای استرس و التهاب عروقی
دکتر ابواحشم گفت:
«هنگامی که مغز استرس را درک میکند، سیگنالهایی فعال میشود که پاسخ ایمنی را تحریک کرده و موجب التهاب در رگهای خونی میشود. این فرآیند در طول زمان میتواند به سختی دیوارهی عروق (آترواسکلروز) و افزایش خطر حملهی قلبی و سکته بینجامد.»
برای کاهش آثار نور مصنوعی شبانه، او پیشنهاد کرد که شهرها نورهای غیرضروری را کاهش دهند، چراغهای خیابانی را پوششدار کنند یا از چراغهای حساس به حرکت استفاده کنند.
در سطح فردی نیز توصیه کرد:
«افراد باید نور شبانهی داخل خانه را کم کنند، اتاقخواب را تاریک نگه دارند و از تماشای صفحهنمایشها مانند تلویزیون یا تلفن همراه پیش از خواب پرهیز کنند.»
دکتر خولیو فرناندز-مندوزا (Julio Fernandez-Mendoza)، عضو کمیتهی تدوین بیانیهی علمی جدید انجمن قلب آمریکا دربارهی سلامت خواب چندبعدی گفت:
«این یافتهها نوآورانهاند و شواهد بیشتری ارائه میدهند که کاهش قرارگیری در معرض نور مصنوعی بیش از حد در شب باید بهعنوان یک مسئلهی سلامت عمومی در نظر گرفته شود.»
سلامت شبانهروزی و پیامدهای گستردهتر
انجمن قلب آمریکا بیانیهای علمی دربارهی نقش سلامت شبانهروزی (Circadian Health) در سلامت و خطر بیماریهای قلبیمتابولیکی منتشر کرد. این بیانیه نیز نشان میدهد که آلودگی نوری از عوامل اصلی اختلال در ساعت زیستی بدن است و میتواند ترشح ملاتونین را سرکوب کند، خواب را به تأخیر اندازد و حتی در سطوح پایین با افزایش خطر بیماریهای قلبی مرتبط باشد.
فرناندز-مندوزا افزود:
«میدانیم که قرار گرفتن بیش از حد در معرض نور مصنوعی شبانه میتواند برای سلامت مضر باشد، بهویژه در افزایش خطر بیماریهای قلبی. اما تاکنون نمیدانستیم این آسیب چگونه رخ میدهد. این مطالعه یکی از مسیرهای ممکن را بررسی کرده (یعنی چگونگی واکنش مغز به استرس ) که به نظر میرسد نقش مهمی در پیوند نور مصنوعی شبانه با بیماریهای قلبی دارد.»
